چرا باید مطابق مبحث نهم جدید ( ویرایش 99) از اجرای تیرچه پیش تنیده در سازه های بتنی جداً خودداری کرد؟!

در مبحث نهم جدید(ویرایش99) که برگرفته از آیین نامه ACI 2019 می باشد،یکسری ضوابط جدید با عنوان؛ یکپارچگی سازه ای(structural integrity) در متن آیین نامه گنجانده شده است که ضوابط جدید و مهمی را برای دال ها و تیرچه های بتنی شامل می شود. مطابق بند (9-11-7-2-3) مبحث نهم جدید(ویرایش99)، به منظور یکپارچگی سازه ای حداقل یک آرماتور در پایین هر تیرچه باید پیوسته بوده و مهار کافی داشته باشد تا در تکیه گاه به تنش جاری شدن خود برسد.(Ldh) 

مطابق بند فوق (9-11-7-2-3)، در تیرچه های بتنی باید، از یک آرماتور با قلاب استاندارد 90درجه، هم رده با آرماتور پایینی تیرچه، در محل اتصال تیرچه به تیر بتنی، استفاده کرد. که این آرماتور باید به اندازه (Ld) بر روی پاشنه تیرچه و به اندازه (Ldh) در تکیه گاه تیر بتن آرمه، ادامه داشته باشد.

در تیرچه های پیش تنیده نمیتوان آرماتور عصایی فوق را در محل اتصال تیرچه با تیر بتنی قرار داد زیرا بالای محور خنثی قرار می گیرد و به هیچ عنوان کارایی ندارد. بنابراین با توجه به مبحث نهم جدید(ویرایش99) استفاده از تیرچه پیش تنیده با شرایط موجود، ضوابط یکپارچگی را رعایت نکرده و نباید مورد استفاده قرار گیرد مگر اینکه با شرایطی خاص که مورد تایید مراجع ذی صلاح باشد، این آرماتور در کارخانه به نحوی مناسب در داخل تیرچه گذاشته شود، که در آن صورت اجرایی نیست.

حال به دو ابهام مطرح شده توسط برخی از همکاران پاسخ میگوییم :

1- بعضی از همکاران اعلام میدارند که ضوابط یکپارچگی سازه برای تیرهای بتنی بند (9-11-7-2-3) مربوط به تیرچه های خرپایی غیر پیش تنیده است و ربطی به تیرچه های پیش تنیده ندارد؟!

در جواب باید بگوییم ضوابط یکپارچگی سازه، حداقل الزاماتی است که باید در آرماتورها و اتصالات رعایت شود تا سازه به طور مؤثری به هم پیوسته و یکپارچه باشد و برای هر نوع تیرچه رعایت ان الزامی است.( چه پیش تنیده چه غیر پیش تنیده)

در واقع برای نیروی زلزله فرقی نمیکند که تیرچه پیش تنیده یا غیر پیش تنیده باشد، اگر ضوابط یکپارچگی را رعایت نکرده باشیم تیرچه از محل تکیه گاه خود در هنگام زلزله جدا خواهد شد. 

به توضیح مبحث نهم (ویرایش 99) از ضوابط یکپارچگی توجه کنید ؛

در ضمن آیین نامه ACI 2019 در تفسیر ضوابط سیستم های تیرچه یکطرفه غیر پیش تنیده بند (9-8-1) اعلام می دارد که ضوابط این بخش می تواند به عنوان راهنما برای تیرچه های پیش تنیده استفاده شود.

2- بعضی از همکاران اعلام می دارند که چون آرماتور عصایی جهت ضوابط یکپارچگی را نمیتوان در بالا تیرچه پیش تنیده به خاطر محور خنثی قرار داده، می توان آن را در دو طرف تیرچه اجرا کرد؟! 

در پاسخ باید بگوییم اجرا آرماتور عصایی در اطراف تیرچه به هیچ وجه اجرایی نیست زیرا یونولیت قرار گرفته در اطراف تیرچه به هیچ وجه امکان اینکه آرماتور عصایی به مقدار کافی بتن خور داشته باشد و بتواند با بتن تیرچه به صورت یکپارچه عمل کند، را نخواهد داد. 

به دیتیل های موجود که از مراجع معتبر می باشند دقت کنید.

به این نکته توجه شود که تیرچه پیش تنیده تکنولوژی کشور آلمان است به دلیل اینکه در منطقه سبز که منطقه ای غیر لرزه ای است قرار دارد اما  این تکنولوژی در کشورهایی که دارای لرزه خیزی هستند مانند ایران ، آمریکا، کانادا   کاربرد ندارد .